فرش، یکی از اثاثیهای است که پیوسته در معرض آلودگیهای مختلف در منزل قرار دارد. ظرافت و زیبایی فرش باعث شده است تا حتی کوچکترین آسیبها هم زیاد به چشم بیاید. برای همین است که محافظت از این محصول، یکی از اصلیترین نکاتی است که باید به آن توجه کنید. در بین همهی آسیبهایی که ممکن است برای فرش منزل شما رخ دهد، کپک فرش، یکی از آزاردهندهترین موارد است. چرا که علاوه بر آسیب ظاهری که به فرش وارد میکند و ممکن است حتی سبب از بین رفتن تار و پود و پاره شدن آن شود، بوی ناخوشایندی نیز منتشر میکند. کپک یا قارچ فرش، ضایعهای است که با رعایت چند نکته، میتوان از آن جلوگیری کرد یا در صورت ایجاد، آن را از بین برد. در این مقاله، دربارهی محفاظت از فرش در برابر کپک، بیشتر صحبت میکنیم.
کپک فرش چیست؟
کپک، نوعی قارچ است. این موجود، اندازهای ذرهبینی دارد و به صورت رشتهها چند سلولی، در شرایط مناسب، رشد میکند. کفر، کپره و کفره، نامهای دیگری است که به کپک فرش اطلاق میشود. رشد کپک فرش، سبب میشود تا تار و پود فرش آسیب دیده و در نهایت بپوسد. برای همین، یکی از راههای مقابله با پوسیدگی فرش، جلوگیری از رشد کپک و قارچ روی آن است.
کپک، هم روی فرشهای پنبهای رشد میکند و هم روی فرشهای پشمی. اما وجود سلولز در ساختار پنبه، باعث میشود تا فرش پنبهای، محیط مناسبتری برای رشد کپک فرش باشد. در صورتی که روی فرش پشمی کپک بزند، با شناسایی به موقع و از بین بردن آن، میتوان از فرش محافظت کرد. اما در صورتی که کپک فرش، روی تار و پود پنبهای باشد، پوسیدگی فرش به حدی خواهد بود که قسمت قارچزده را به طور کامل از بین میبرد.
یکی از چالشهایی که در مقابله با قارچ فرش وجود دارد، این است که در مراحل اولیهی رشد، چون اندازهی قارچها، کوچک است، امکان مشاهدهی آنها با چشم غیر مسلح وجود ندارد. وقتی هم که اندازهی قارچها به میزانی رسید که با چشم دیده میشدند، امکان این که به فرش آسیب رسیده باشد، زیاد است. البته در برخی مواقع، از بوی نامطبوع کپک، میتوان به وجود آن روی فرش پی برد. اما در کل، پیشگیری از رشد قارچها، انتخاب بهتری است.
راههای پیشگیری از رشد قارچ فرش
بهترین شرایط برای رشد قارچ فرش، محیط گرم و نمناک است. برای همین اگر فرش در معرض چنین شرایطی است، بهتر است با استفاده از ابزاری مانند هواکش، رطوبت محیط را تخلیه کنید. همچنین سقفهای نمور و لولههای دارای نشتی نیز میتواند رطوبت محیط را افزایش دهد. در این شرایط، هر چه سریعتر باید سراغ تعمیر بروید.
یکی دیگر از شرایطی که میتواند رشد کپک فرش را تسریع کند، وجود مواد غذایی برای آنها است. در صورتی که آلودگی روی فرش ایجاد شد، ابتدا با روشهای لکهگیری فرش، آن را از بین ببرید. حتی موادی که به قسمت پشت فرش نفوذ کرده، پاک کنید. سپس هر دو طرف فرش را در معرض هوا قرار دهید تا کامل خشک شود. این کار، احتمال رشد قارچ فرش را کاهش میدهد.
راههای از بین بردن قارچ فرش
در صورتی که قارچها روی فرش شما رشد کردند، اولین کاری که باید انجام دهید، باز کردن درب و پنجرههای اتاق برای افزایش جریان هوا است. این کار باعث میشود تا رطوبت محیط کاهش یافته و سرعت رشد قارچها کاهش یابد. این کار، برای از بین بردن بوی کپک هم گزینهی مناسبی است.
اگر رشد قارچها در فرش، تازه شروع شده باشد، آن را به مدت ۲۴ تا ۴۸ ساعت در معرض تابش مستقیم خورشید قرار دهید. البته اگر رشد کپک فرش، زیاد باشد، به زمان بیشتری نیاز دارید. اگر میخواهید با همان ابزار و مواد موجود در خانه، قارچ فرش را از بین ببرید، میةوانید با استفاده از جوش شیرین، رطوبت فرش را جذب کنید. جوش شیرین را روی تمام سطح فرش بپاشید. این کار، بوی کپک را هم تا حد زیادی از بین میبرد. پس از گذشت یک شبانه روز، فرش را جارو بکشید. سپس میتوانید با استفاده از یک آبپاش، سرکهی سفید روی فرش بپاشید و فرش را با یک برس سفت پاک کنید.
سرکهی سفید، گزینهی دم دستی و ارزانقیمت برای مقابله با انواع قارچ فرش، مانند کپک سیاه است. در صورتی که رشد قارچها در فرش، بیش از حد باشد، شاید استفاده از این ماده، به طور کامل جواب ندهد. برای همین بهتر است سراغ مواد از بین برنده کپک که با روشهای شیمیایی تولید شدهاند بروید. شوینده یا اسپریهای ضد قارچ زیادی در فروشگاهها وجود دارد. این محصولات، انواع گوناگونی دارند. بهترین راه برای آشنایی با نحوهی شستشوی فرش در منزل، با استفاده از شویندههای ضد قارچ، خواندن دستورالعملی است که روی بستهبندی محصول درج شده است. البته دقت کنید که اسپری ضد قارچی خریداری کنید که مخصوص فرش تولید شده باشد. برخی از این اسپریها، برای سطوحی مانند سرامیک و سیمان است. استفاده از آنها، میتواند آسیب جدی به فرشتان وارد کند.